İdarenin mal edinme yöntemleri nelerdir ? Hangi yöntemleri kullanabilir ?
İdare olarak ihtiyaç duyulan taşınır veya taşınmaz malları nasıl elde edebilir ?
Cevap: Şaban GÜL ( Harita Mühendisi - Kamulaştırma Uzmanı ) - 13.11.2021
İdare bir ihtiyaç duyduğu malları 4 farklı yöntem ile elde edebilir. Bu yöntemler Devletleştirme , İstimval , Geçici İşgal ve Kamulaştırma olarak kategorilendirilebilir. Bu yöntemlerden en çok kullanılan yöntem ise Kamulaştırmadır.
Devletleştirme: Kamu yararı amacı taşıyan kamu hizmeti niteliği taşıyan özel işletmenin bütünü ile idare adına geçmesidir. Anayasanın 47. Maddesinde devletleştirme konusu ele alınmıştır. Devletleştirmenin olabilmesi için devletleştirmeye konu teşebbüsün hizmetin kamu ihtiyacına hitap edememesi , bu hizmetin başka imkan ile sağlanamaması, hizmetin durması durumunda kamunun büyük zarar görmesi durumlarında olabilemektedir. Bu durumda gerçek karşılığı ile bedel ödenir. Devletleştirme KANUN ile olur ( Kamulaştırma İdari İşlemle Gerçekleştirir ) Devletleştirme bedeli, kamulaştırmada olduğu gibi bedeli peşin veya taksit(5 yılı geçmemesi şartı ) ile ödenir. Devletleştirme Bedeli ile itirazlar için Asliye Hukuk Mahkemesine, İptali için Anayasa Mahkemesine yapılır (Devletleştirme kanun ile yapıldığı için ).
Kamulaştırma daha kapsamlı konu olduğundan dolayı diğer yazılarımızda anlatılmıştır.
İstimval: Olağanüstü durumlarda karşılığı ödenmek şartı ile taşınırlara el konulmasıdır. Bedele itirazlar için adli yargıya gidilmelidir. Kamulaştırmadan en büyük farkı; kamulaştırmada olağan durumda, istimvalde ise olağanüstü durumda yapılmasıdır.
Geçici İşgal: Bir bayındırlık hizmetinde gerekli olan şantiye alanı, ocak sahası gibi ihtiyaç duyulan taşınmazlara geçici olarak el atılmasıdır. Devletleştirme, istimval ve kamulaştırmada yasal dayanak anayasa iken, geçici işgalde kanundur. Geçici işgalde yapı ve müştemilatlar konu değildir. Geçici işgal yapma yetkisi İL İDARE KURULU’na aittir. Geçici işgalde mülke el atılması karşılığında tazminat ödenir.
Uyarı:
Verilen cevaplar kesinlik arz etmeyip Şaban GÜL tarafından öneri niteliğinde yazılmıştır. Verilen bilgiler tamamen Şaban GÜL tarafından yazılan kişisel görüştür. Sorulan soruya verilen cevaplarda mevzuat ve teknik değişikliklerden dolayı farklılıklar olabilir. Ayrıca söz konusu verilen cevaplar kişi veya kurumlar tarafından kabul görmeyebilir. Bu nedenle bu konuyu mutlaka ilgilileri ile görüşüp mutabakata varınız. Burada anlatılanlar sadece yol göstermek amaçlıdır. Daha fazla ayrıntı için lütfen sabangul67@gmail.com e-posta adresine ileti gönderiniz.
Kamulaştırma Soruları Kategorisi Hakkında Bilgilendirme:
Kamulaştırma ile ilgili bu makaleyi inceleyen okuyucunun aşağıdaki metni mutlaka okuması gerekmektedir.
Kamulaştırma ile ilgili sorulan sorular 4650 sayılı yasa ile değişen 2942 sayılı kamulaştırma kanunu başta olmak üzere, 3402 sayılı Kadastro kanunu ve mülkiyete ilişkin kanunlar esas alınarak, yönetmelik ve tebliğler esas alınarak cevaplanmıştır. Kamulaştırma konusunda verilen cevapların hukuki bir geçerliliği yoktur. Kamulaştırma ile ilgili en doğru bilgi kamulaştırma yapan idare tarafından edinilebilir.
Kamulaştırma ile ilgili bir davanız söz konusu ise lütfen hukuki süreci takip ederek, esas en doğru bilgiyi avukatınız veya kurumda ilgili kişilerden veya konusunda uzman kişilerden alınız.
Kamulaştırma ile ilgili internet sayfalarında veya sosyal medyadaki gerçek olmayan bilgilere güvenmeyiniz ve internet ortamında veya sosyal medyada yardım ararken veya fikir sorarken kesinlikle kişisel verilerinizi tanımadığınız kişiler ile paylaşmayınız. Aksi durumda ciddi zarar görebilirsiniz.
Kamulaştırma ile ilgili tüm sorularınızı kamulaştırma yapan idarenin ilgili bölge müdürlüğüne veya şefliklerine mesai saatleri içerisinde sorabilirsiniz. Unutmayın ki en doğru bilgiyi kamulaştırmayı yapan idare verecektir.
Yurtdışında yaşıyor ve tarafınıza kamulaştırma ile ilgili tebligat gelmiş ise bunun için Türkiye’ye gelmenize gerek yoktur. Tanıdığınız ve güvendiğiniz bir dosta veya akrabanıza vekalet vererek bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Türkiye sınırları içerisindeyseniz ve kamulaştırma yapılan yere uzaksanız, kamulaştırma yapan idarenin farklı bir bölge müdürlüğü veya şefliklerinden de kamulaştırma işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
No responses yet